UPDATE: 23 november 2021

Advies basale reanimatie door omstanders, first responders en burgerhulpverleners
Blijf als hulpverlener uw gezonde verstand gebruiken

De COVID-19 pandemie, die begin maart 2020 de wereld en Nederland in volle hevigheid heeft getroffen, is eind 2021 helaas nog steeds niet ten einde. Het virus heeft geleid tot aanpassingen in de richtlijnen reanimatie om zowel hulpverleners als slachtoffers zo goed mogelijk te beschermen.

De mate waarin het virus in onze samenleving rondgaat varieert echter. Tijdens een zogenoemde golf is het virus breed in onze samenleving verspreid en is het aantal besmettelijke mensen relatief hoog. In de periodes tussen de golven is het aantal mensen dat het virus bij zich draagt en anderen kan besmetten vele malen lager. Het geeft verwarring om bij elke golf de richtlijnen aan te passen. Daarnaast zien we dat veel (burger)hulpverleners hun eigen afwegingen maken tijdens een reanimatie. Ook tijdens de eerste golf werd een aanzienlijk deel van de slachtoffers, ondanks het toen geldende advies, gewoon beademend. Vaak omdat het een familielid, vriend of kennis betrof.

Voor de basale reanimatie (BLS) geldt het advies deze uit te voeren volgens de normale richtlijn inclusief beademen. Maar blijf als hulpverlener uw gezonde verstand gebruiken. Het coronavirus is niet opeens uit onze samenleving verdwenen. U kunt er als (burger)hulpverlener altijd voor kiezen om in een specifieke situatie het COVID-19 protocol te volgen en niet te beademen. Of juist er bewust voor kiezen om wel te beademen omdat het een familielid of bekende betreft. Denk daarbij wel steeds aan uw eigen gezondheid en aan die van het slachtoffer, die van omstanders en die van andere (burger)hulpverleners. Belangrijk is elkaars keuze daarin te respecteren. Geef hulpverleners die willen beademen daartoe de ruimte.

Voor alle reanimaties gelden de volgende aandachtspunten:

• Hanteer zoveel mogelijk de actuele maatregelen zoals de overheid deze adviseert.
• Beperk in alle gevallen het aantal BLS-hulpverleners dat zich met de daadwerkelijke reanimatie
  bezighouden tot het minimum. Maximaal twee BLS-hulpverleners bij het slachtoffer, anderen staan
  op meer dan 1,5 meter afstand.
• Was na een reanimatie je handen en polsen met water en zeep. Als alternatief kan handenalcohol
  gebruikt worden. Dit kan eventueel bij de ambulance of een eventuele ander aanwezig
  hulpverleningsvoertuig.
• Hulpverleners die in de dagen/weken na de reanimatie klachten krijgen die mogelijk duiden op
  COVID-19 kunnen zich laten testen.

Geef wel mond-op-mondbeademing Geef wel borstcompressies Sluit wel een AED aan

Reanimeren volgens COVID-19 richtlijn

Als u beschikt over informatie waaruit naar voren komt dat het slachtoffer besmettelijk is. Of u wilt simpelweg het risico op besmetting met het COVID-19 virus tot het minimum beperken. Reanimeer dan volgens de COVID-19 richtlijn. In dit geval geldt.

• Beoordeel de ademhaling door alleen naar de borstkas te kijken. Open de luchtweg NIET en kom NIET bij het hoofd van het slachtoffer om te voelen en te luisteren;
• Is de ademhaling niet normaal en gaat u reanimeren, dek dan de mond en neus van het slachtoffer af met een stoffen doek, kledingstuk of mondmasker zonder het hoofd te bewegen;
• Start met ononderbroken borstcompressies, geef GEEN mond-op-mond/masker beademing;
• Gebruik de AED zodra deze er is;
• Hervat daarna continu borstcompressies zonder beademingen.

Indien de hulpverlener een doek of bijvoorbeeld een kledingstuk van zichzelf over het slachtoffer heeft gelegd, dan is het advies de doek of het kledingstuk te wassen met een normaal kledingwasmiddel alvorens het weer te gebruiken

Bekijk hier het advies van de Nederlandse Reanimatieraad.

UPDATE: 23 september 2021

Nu een groot deel van de Nederlandse bevolking is gevaccineerd en de verspreiding van het coronavirus beperkt is, gaan vanaf 25 september 2021 de richtlijnen voor een reanimatie buiten het ziekenhuis terug naar de normale situatie. Dat betekent dat slachtoffers van een circulatiestilstand weer kunnen worden gereanimeerd volgens de normale richtlijnen, mét mond-op-mondbeademing.

Normaal reanimatieprotocol

Geef wel mond-op-mondbeademing Geef wel borstcompressies Sluit wel een AED aan

Voor alle reanimaties gelden de volgende aandachtspunten:

• Vraag de meldkamercentralist of van de normale richtlijnen moet worden afgeweken
• Hanteer zoveel mogelijk de (hygiëne)maatregelen zoals de overheid adviseert
• Beperk in alle gevallen het aantal hulpverleners dat zich met de daadwerkelijke reanimatie bezighoud tot het minimum. (max 2, anderen staan op meer dan 1,5 meter afstand)
• Was na een reanimatie je handen en polsen met water en zeep. Als alternatief kan handenalcohol gebruikt worden.

Richtlijnen zijn een advies
Belangrijk om te melden is dat de versoepeling van de richtlijnen een advies is. Je kan ervoor kiezen om geen beademingen te geven als je dat niet wil of kan. Deze keuze geldt ook andersom. Als je wél mond-op-mondbeademing wil geven bij iemand waarvan je weet dat hij/zij besmet is, dan is dat jouw keuze. Zeker als het gaat om een partner of familielid is het logisch dat je dan gewoon wilt reanimeren.

Bekijk hier het herziende advies van de Nederlandse Reanimatieraad.